‘Social return vaak gezien als verplichting, terwijl het een verrijking kan zijn!’

“Ik was bijna veertig en vroeg me af: wat is mijn impact?” Vertelt Charlotte Povel. Na bijna twintig jaar werken bij multinationals  kwam ze in aanraking met sociale ondernemingen en ontdekte ze hoeveel bedrijven er zijn die niet alleen kwalitatieve producten leveren, maar ook iets betekenen voor de maatschappij. “Eigenlijk zou élk bedrijf impact moeten maken.”

Toch merkte ze dat sociaal ondernemers vaak moeilijk worden gevonden en dat veel bedrijven worstelen met een effectieve invulling van hun Social Return verplichting. “Ik vroeg me af: ‘Waarom kiezen bedrijven niet standaard voor ondernemen met impact?’” Met die vraag begon haar missie: de brug slaan tussen het bedrijfsleven en sociaal ondernemers met haar bedrijf Social Return Company.

‘Er valt nog zoveel te winnen’

Social Return wordt vaak gezien als een verplichting, terwijl het juist een verrijking kan zijn. Van dichtbij heeft Charlotte ervaren hoe het is om psychisch in de knoop te zitten en wat  werk kan betekenen voor iemands welbevinden. De structuur, de waardering en weer deelnemen aan de maatschappij zijn van immense waarde. Niet alleen voor de individu, maar ook voor de maatschappij als een geheel . Daarom werkt zij niet alleen aan de verbinding tussen bedrijven en sociaal ondernemers, maar zet zij zichzelf ook in voor impactprojecten.

Een van die projecten richt zich op ex-gedetineerden, een groep waarvan 47% binnen twee jaar opnieuw in de criminaliteit belandt. “Slechts 20% heeft na een jaar een baan, daar valt nog zoveel te winnen. Wat als we een praktijkschool kunnen beginnen in detentie, met perspectief op een baan na detentie. Wat als dit wel lukt? De gesprekken hierover zijn in volle gang.”

Steeds meer aandacht voor sociale impact

Hoewel duurzaamheid steeds meer wordt omarmd door bedrijven, blijft de sociale kant vaak achter. “Elke organisatie rapporteert over milieu-impact, maar sociale impact krijgt nog niet dezelfde aandacht.” Toch ziet zij hoopvolle ontwikkelingen. Door de krapte op de arbeidsmarkt worden bedrijven creatiever in hun personeelsbeleid en ontstaat er meer ruimte voor neurodiversiteit. “Vroeger stond er in een data analist vacature ” uitstekende communicatie vaardigheden”, iemand met een autismespectrumstoornis (ASS)’ zal hier niet snel op solliciteren, terwijl deze functie juist perfect aansluit bij hun kwaliteiten. Gelukkig zien steeds meer bedrijven dat diversiteit in het team leidt tot hogere productiviteit, tot wel 30%.” (Uit: ‘Als alle breinen werken’ van Saskia Schepers, juni 2023)

Veel familiebedrijven hadden vaak al een maatschappelijk hart, maar de trend sijpelt nu ook door naar grotere bedrijven. Wetgeving zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) speelt hierin een belangrijke rol. “Naast milieu komt er nu ook ketenverantwoordelijkheid op sociaal vlak. Daardoor worden ook mkb-bedrijven meegenomen.” Grote spelers kijken steeds kritischer naar hun partners en hoe zij hun impact kunnen vergroten. “Je kunt als bedrijf ook het gesprek aangaan met je leveranciers en hen uitdagen om impact te maken.”

Sociale impact loont

Succesvolle samenwerkingen laten zien dat sociale impact loont. Zo werkte Swink samen met Tauw aan een project voor de gemeente Amsterdam, waarbij al het groen in de stad werd geanalyseerd. “Swink deed de data-analyse en leverde een kwalitatief en snel resultaat. Natuurlijk had het meer begeleiding nodig, maar ze konden dit beter dan wie dan ook.” Ook AFAS biedt een inspirerend voorbeeld door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen. “Ze hebben onder andere mensen met Down in de keuken en facilitaire dienstverlening aangenomen. Ze doen dit niet omdat het moet, maar omdat ze het willen.” Daarnaast dragen diverse consultancybedrijven jaarlijks bij door duizenden uren gratis advies te geven aan sociale ondernemingen. “Zo kunnen deze bedrijven groeien en floreren.” “En het leukste, de collega’s vinden dit vaak ook heel erg bevredigend om dit naast hun werkzaamheden te doen.”

De professionaliteit van sociaal ondernemers is enorm toegenomen. Hierbij streven zij naar hoogwaardige kwaliteit en marktconforme tarieven. Daarbij zijn voor bijna al de diensten en producten sociaal ondernemers in te zetten. Dit opent de weg voor bedrijven om niet alleen vanuit sociaal oogpunt, maar ook vanuit economische redenen voor sociaal ondernemers te kiezen.

Daarnaast ziet zij dat bedrijven steeds vaker sociaal ondernemers als onderaannemer meenemen in aanbestedingen. “Deze samenwerking zorgt ervoor dat bedrijven elkaar versterken en is een effectieve en concrete manier om social return in te vullen.”

Toch ervaren veel organisaties drempels bij het opnemen van sociale impact in hun beleid. “Vaak ziet de directie het belang wel, maar kan/wil de hiring manager iemand die gelijk up-to-speed kan meedraaien. Succesvolle integratie vraagt om training en begeleiding, zowel voor de nieuwe werknemers als voor het bestaande team.” Daarnaast is het moeilijk om geschikte sociale ondernemingen te vinden, vooral op nationaal niveau. “Er zijn veel verschillende platformen waarbij het lastig is voor een bedrijf om goede sociale ondernemers te vinden die aansluiten bij hun behoefte.”

De toekomst van sociale impact ziet Charlotte positief in. Europese richtlijnen en strengere handhaving zorgt ervoor dat steeds meer bedrijven Sociale Impact moeten maken. Meer kennis en ervaring zal ook leiden tot betere invulling. Kijk naar de stappen die al gezet zijn bij Duurzaamheid. Maar er is ook nog heel veel te doen. Wat zou een keurmerk voor Sociaal Ondernemen niet kunnen betekenen. Of een platform waar je eenvoudig restaurant / event / vergader locaties van Sociaal Ondernemers landelijk kan vinden. Is dit niet een mooie groene invulling voor #The Fork  “Steeds meer overheden ondertekenen het manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen en Opdrachtgeven.” Ook verwacht zij strengere handhaving, zoals boeteclausules wanneer bedrijven hun SROI beloftes niet nakomen.

‘Iedereen kan ergens beginnen’

Uiteindelijk draait het om bewustwording en actie. “Elke organisatie kan ergens beginnen. Kijk naar je bedrijfsvoering: heb je ruimte voor unieke talenten? Werk je al met sociaal ondernemers? Als je een opdracht wint, kijk dan of je die samen kunt uitvoeren met een sociale onderneming.” Zij benadrukt dat bedrijven vaak al meer doen dan ze denken. “Mijn rol is om dat zichtbaar te maken en hen te inspireren om een stap verder te gaan. Onder andere door het delen van de Impact Scan, die ik samen met Qcore ontwikkelde.

Meer weten of demo aanvragen?

Wil je weten wat Servates kan betekenen voor de sociale organisatie waar jij werkzaam bent? Neem dan contact met ons op. Onze medewerkers staan je graag te woord!